Hiperbarik Oksijen Tedavisi

Hiperbarik Oksijen Tedavisi tamamen kapalı bir basınç odasına alınan hastaya, 1 atmosferden daha yüksek basınçta, aralıklı olarak %100 oksijen solutulması şeklinde uygulanan tıbbi bir tedavi şeklidir. Hasta oksijeni basınç odasının türüne ve hastalığın durumuna göre, maskeden, başlıktan, ortamdan ya da endotrakeal tüpten alabilir.

İlk olarak dalgıçlarda rastlanan vurgun hastalığının (Dekompresyon hastalığı) tedavisinde kullanılmış, daha sonradan tünel işçilerinin tedavisinde uygulanmış ve dikkatli bir gözlem sonucunda yara iyileştirme etkisi fark edilmiştir. Bu dönemden sonra tüm dünyada farklı hastalıkların tedavisinde kullanılmaya başlanmış ve birçok uluslararası hakemli dergilerde yayınlar yapılmıştır.

Ülkemizde 1 Ağustos 2001 tarihinde TC. Sağlık Bakanlığı’nın resmi gazetede yayımlanarak uygulamaya giren Hiperbarik Oksijen Tedavisi ile ilgili yönetmelikte yer alan tedavi endikasyonları şu şekilde belirtilmiştir:

  • Dekompresyon hastalığı (vurgun)
  • Karbon monoksit, siyanid zehirlenmesi, akut duman inhalasyonu (Soba- şofben zehirlenmeleri)
  • Gazlı gangren
  • Yumuşak dokunun nekrotizan enfeksiyonları (derialtı- kas- fasya)
  • Yara iyileşmesinin geciktiği durumlar (Diyabetik ve non diyabetik durumlar). (Şeker hastalarının iyileşmeyen yaraları).
  • Hava ve gaz embolisi
  • Kronik refrakter osteomyelit (kronik kemik iltihapları)
  • Kafa kemikleri, sternum ve vertebraların akut osteomyelitleri
  • Ani görme kaybı (Retinal arter oklüzyonu)
  • Ani işitme kaybı
  • Crush yaralanmaları, kompartman sendromu ve diğer akut travmatik iskemiler
  • Tutması şüpheli deri greft ve flepleri
  • Radyasyon nekrozları
  • Beyin absesi
  • Anoksik ensefalopati
  • Termal yanıklar
  • Aşırı kan kayıpları

Hiperbarik oksijen tedavisi, bir basınç odası içerisinde hastalığın nedeni ve hastanın durumuna bağlı olarak uygulanan yüksek basınçta aralıklı olarak oksijen solutulması şeklinde uygulanır. Solutulan bu oksijen, kandaki çözünmüş oksijeni arttırır ve dokunun sadece kan ile değil, bu çözünmüş oksijen ile dokunun beslenmesini sağlar. Çözünmüş oksijen bağımsız olduğundan doku içinde daha uzak mesafeye rahatlıkla gider ve hücrelerde kolaylıkla kullanılır. Bu da kan gitmeyen dokunun bile oksijen ile doyması yaranın iyileşmesini hızlandırır

Yüksek oksijen, ödem gelişmiş olan dokunun ödemini azaltır ve dokunun daha kolaylıkla kana ve oksijene ulaşmasını sağlar. Bunun dışında, vücudun mikroplarla mücadele yeteneğini artırır ve kullanılan antibiyotiğin daha iyi etki göstermesi, mikroplara daha çok etki etmesi sağlanır. Vurgun gibi hastalıklarda oluşmuş olan hava habbeciğinin uygulanan basınç ile küçültülmesi, ve ortadan kaldırılmasına yarar. Vücut küçülmüş olan hava habbesini daha kolay temizler. Bazı zehirli maddelerin mesela soba tüp gaz zehirlenmelerinde olduğu gibi karbonmonoksitin, bağlandığı kan hücrelerinden ayrılmasını ve bu zehrin neden olduğu zararların ortadan kaldırılmasında hiperbarik oksijen önemlidir.

HEMEN ARA